Πόλη Καστοριάς - Οι Άγιοι Ανάργυροι, ο Άγιος Στέφανος και οι Ταξιάρχες Μητροπόλεως Ημερομηνία:
22/9/2021, 17:49 - Εμφανίσεις: 227
Δεκάδες είναι οι παλαιές εκκλησίες που κοσμούν την Καστοριά και φανερώνουν τόσο την εξαίρετη καλλιτεχνική διαδρομή της πόλης στο μακρινό παρελθόν όσο και το υψηλό επίπεδο της αγιογραφικής παραγωγής σε αυτήν από τους Μεσοβυζαντινούς έως και τους Μεταβυζαντινούς Χρόνους.
Τρεις από αυτές συνθέτουν μια ομάδα μνημείων λόγω του κοινού αρχιτεκτονικού τύπου τους, που είναι χαρακτηριστικός της ναοδομίας στη Βόρεια Ελλάδα.
Οι εν λόγω ναοί είναι οι Άγιοι Ανάργυροι, ο Άγιος Στέφανος και οι Ταξιάρχες Μητροπόλεως.
Οι Άγιοι Ανάργυροι Τρίκλιτη βασιλική που ιδρύθηκε στο β’ μισό του 10ου ή στο α’ μισό του 11ου αιώνα, με νάρθηκα, υπερυψωμένο φωταγωγό στο μεσαίο κλίτος και έξοχο κεραμοπλαστικό διάκοσμο.
Στις σωζόμενες τοιχογραφίες του ναού των Αγίων Αναργύρων διακρίνονται δύο στρώματα.
Το πρώτο εξ αυτών, σύγχρονο με την οικοδόμηση της εκκλησίας (περί το 1000), σώζεται αποσπασματικά και περιλαμβάνει μεμονωμένες παραστάσεις, κυρίως στο νάρθηκα.
Το δεύτερο, που χρονολογείται στο 12ο αιώνα, εκτείνεται στις επιφάνειες του κυρίως ναού και αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα του μανιερισμού της υστεροκομνήνειας τέχνης.
Γύρω στο 1170-1180 ο ναός ανακαινίστηκε από τους Θεόδωρο Λημνιώτη και Άννα Ραδηνή, ζεύγος της τοπικής αριστοκρατίας, και κοσμήθηκε με νέα τοιχογράφηση.
Οι εν λόγω κτήτορες με την υψηλή κοινωνική θέση ήταν εκείνοι που αφιέρωσαν το ναό στους Αγίους Αναργύρους, Κοσμά και Δαμιανό.
Ο Άγιος Στέφανος Τρίκλιτη καμαροσκεπής βασιλική που χρονολογείται στα μέσα ή το αργότερο στα τέλη του 9ου αιώνα, με νάρθηκα, υπερυψωμένο φωταγωγό και πλούσιο κεραμοπλαστικό διάκοσμο.
Στα δυτικά του ναού διαμορφώνεται υπερώο (γυναικωνίτης) με παρεκκλήσι μικρών διαστάσεων (το λεγόμενο «ασκηταριό»), αφιερωμένο στην Αγία Άννα.
Ο χτιστός επισκοπικός θρόνος και το χαμηλό σύνθρονο στην τρίπλευρη κόγχη του Ιερού Βήματος υποδηλώνουν τη χρήση του ναού ως επισκοπικού.
Στα τέλη του 12ου/αρχές του 13ου αιώνα ο ναός του Αγίου Στεφάνου ανακαινίστηκε και διακοσμήθηκε εκ νέου με τοιχογραφίες, που κάλυψαν το φ...